|
 Atatürk'ün Malatya'ya Gelişleri
Büyük Önder Atatürk, Ege Vapuru ile 12 Şubat 1931 günü Mersin ilimize gelmiş, aynı gün saat 18.00'de özel treni ile yeni hizmete açılan Fevzipaşa-Malatya demiryolunu takip ederek Malatya'ya gelmek üzere harekete geçmiştir. 13 Şubat 1931 günü saat 17.30'da Malatya garına gelen Atatürk, burada büyük bir törenle karşılanmış, halk büyük bir sevgi ve saygıyla bağrına basmıştır. O gün ilimizin büyük caddeleri ve resmi daireler bayraklarla donatılarak şükranlarını ifade etmişlerdir.
Mustafa Kemal, trenden indikten sonra hem Malatya halkını görmekten duyduğu memnuniyeti ifade etmek, hem de demiryollarının önemini belirtmek üzere o dönemin başbakanı İsmet İnönü'ye çekilmek üzere Malatya valisi sayın Mehmet Tevfik'e bir telgraf vermiştir.
Atatürk telgrafında şöyle diyordu; "Başvekil İsmet Paşa Hazretlerine, Yeni yapılan tren yolu ile Malatya'ya vardığım bu günde size takip ettiğiniz pek isabetli imar faaliyetlerinden dolayı, bir daha tebrik ve takdirlerimi arz ederim efendim. Malatya - 13 Şubat 1931
Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal" Tren garından ayrılan Atatürk, otomobile binmedi, İstasyon virajına kadar Malatya halkı ile birlikte yaya yürüdü. Daha sonra yeni açılan Atatürk caddesini otomobili ile geçerek, bugünkü "Atatürk Evi ve Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü" binası olarak kullanılan o günkü adı ile "Türk Ocağı" binasına geldi.
Atatürk, burada halka hitaben yaptığı konuşmada şunları söyledi;
"Malatya'yı görmek, Malatya'lılarla daha çok görüşmek için bu kadar zaman yeterli değildir.
İleride daha uygun bir zamanda belki Başvekil İsmet Paşa ile gelip, sizlerle görüşmek fırsatını bulurum."
Malatya Belediye Başkanı Mustafa Naim (Karaköylü), Atatürk'e hiç olmazsa Malatya'da birkaç gün kalmasını arz edince;
Atatürk demiryollarının önemini belirten şu konuşmayı yaptı:
"Arkadaşlar, önemli bir ilimizin merkezine bizi getiren, demiryolu olmuştur. Bugüne kadar bu önemli ve feyizli Malatya'ya gelmek isteyenler, bu medeni vasıtanın bulunmamasından dolayı isteklerine kolaylıkla muvaffak olamamışlardır. Yeni eser bu genel isteği tatmin edecektir, ümidindeyim. Türkiye Hükümeti'nin tespit ettiği projeler dahilinde belirli zamanlar içinde, vatanın bütün bölgeleri çelik raylarla birbirine bağlanacaktır. Bütün vatan bir demir kitle haline gelecektir.
Demiryolları memleketin tüfekten, toptan daha önemli bir koruma silahıdır. Demiryollarını kullanacak olan Türk Milleti doğuşundaki ilk sanatkarlığının, demirciliğinin eserini göstermiş olmakla övünecektir. "
"Demiryolları, Türk Milletinin refah ve medeniyet yollarıdır"
Geceyi Malatya'da geçiren Atatürk, 14 Şubat 1931 günü Adana'ya gitmek üzere özel treni ile Malatya'dan hareket etmiştir.
12 Kasım 1937 günü Ankara'dan özel treni ile hareket eden Atatürk, 13 Kasım 1937 günü saat 9.40'da Sivas'a geldi. Aynı gün saat 11.10'da yeni açılan Sivas Malatya demiryolu ile Malatya'ya gelmek üzere Sivas'tan hareket etti.
14 Kasım 1937 günü saat 13:00'de Malatya'ya ikinci defa gelen Atatürk, tren garında Malatya Valisi sayın İ. Ethem Akıncı, Belediye Başkanı Sayın Teyfik Temelli, milletvekilleri, askeri yetkililer, öğrenciler, izciler ve Malatya halkı tarafından parlak bir törenle karşılandı. Bu karşılama töreni sırasında 21 pare top atışı yapılarak Atatürk'e olan saygı ifade edildi.
Malatya garından şehre hareket eden Atatürk, 25 Mayıs 1937 günü temeli atılan ve inşaatına devam edilen Malatya Bez Fabrikası inşaat alanına uğramış, ilgililerden bilgi almış, biran önce bitirilmesi talimatını verdikten sonra İş Bankası Genel Müdürü Muzaffer Eriş'le görüşerek, Malatya'nın sınaı kalkınması ile ilgili bir rapor hazırlayıp kendisine vermelerini söylemiştir. Buradan doğruca, inşa halindeki Malatya Devlet Hastanesi'ne gidilmiş, gereken bilgi alındıktan ve gerekli talimatları verdikten sonra Halk Evi'ne gelinmiştir.
Burada kısa bir süre kalan Atatürk ve yanındaki heyet, kendilerini görmek için toplanan halkın alkışları arasında otomobillere binerek istasyona gelmişler, saat 14.00'ü biraz geçe "Yaşasın Atatürk'ümüz" sedaları ve alkışları arasında özel treniyle Diyarbakır'a hareket etmişlerdir.[1]
Malatya Atatürk Evi
Eski Halkevi binası 1981 yılında düzenlenerek Malatya Atatürk Evi olarak ziyarete açılmıştır.
Atatürk, Malatya'ya iki kez gelmiştir.İlkin; Malatya'yı Adana'ya bağlayan Demiryolunun 1931 yılı başlarında tamamlanması üzerine Atatürk, 13 Şubat 1931 günü trenle Adana'dan Malatya'ya gelmiş, Malatya'da bir gece kalmıştır. 1937 yılında Sivas Malatya Demiryolunun tamamlanması ile de 14 Kasım 1937 günü Sivas'tan Malatya'ya gelmiş, incelemelerde bulunarak aynı gün Diyarbakır'a hareket etmiştir.
Atatürk'ün Malatya'ya ilk geldiği zaman bir gece kaldığı eski Türk Ocağı, daha sonra Halkevi Binası'nın giriş katındaki iki oda, 1981 yılında Atatürk Evi olarak düzenlenmiştir. Girişte, sağdaki ilk oda Atatürk'ün Halkevi'ni ziyaret ettiği sarada kullandığı masa ve koltukla döşenmiş, işlemeli bir sehpa konulmuştur. Girişin solundaki odada, Atatürk Kitapları sergilenmiştir.
[1] Kaynak: Celal YALVAÇ Araştırmacı Yazar
|