Malatya tarıma dayalı bir ekonomiden sanayiye dayalı bir ekonomiye geçiş sürecini yaşamaktadır. Ancak her geçen gün hızlanmakta olan bu sürece karşılık, ekonomisinde tarımın etkisi hala büyüktür. Tarım sektörünün il ekonomisi içerinde önemli yer tutmasının en önemli nedenlerinden biri Malatya'nın, kendisi ile özdeşleşen kayısının, adı konmamış başkenti oluşudur. Ülkemizin pek çok yerinde ve dünyanın pek çok ülkesinde kayısı yetiştirilmekte ancak, Malatya kayısısı taşıdığı kendine has tadı ve aroması ile kuru kayısı üretimine son derece elverişli bir kayısıdır. Bu ise Malatya'yı dünya kuru kayısı üretiminde ilk sıraya oturtmuş ve markalaşan "Malatya Kayısısı" ile haklı bir üne kavuşturmuştur. Dünya kuru kayısı üretiminde ilk sırada yer alan Malatya ekonomisinde kayısıcılığın önemli bir yeri vardır.
İlin, tarım sektöründe üretilen katma değeri azaltmadan, sanayi ve hizmet sektöründe yaratılan katma değeri artırmak suretiyle İl ekonomisini sanayi ve hizmet sektörü ağırlıklı ekonomik bir yapıya kavuşturmak durumundadır. İl ekonomisinde tarımın ağırlıklı payı nedeni ile yüksek olan tarımsal istihdam ekonomideki gelişime paralel azalmaktadır.
İl Arazisinin Dağılımı
İl arazisinin; 425.450 hektarını tarım alanı (sulanan-sulanabilir ve susuz), 729.551 hektarını tarım dışı alan (ormanlık- fundalık, çayır-mera) ve 86.199 hektarını kültür dışı alan (taşlık-kayalık, su satıhları, yerleşim alanları) oluşturmaktadır.
Son yıllarda tarımsal girdi maliyetlerindeki artışlar, üreticilerin tarla ziraatından vazgeçerek kayısı ürününe yönelmelerine yol açmıştır. Böylece her geçen gün tarla alanlarında daralma, meyve alanlarında ise genişleme olmaktadır. İlimiz arazi yapısı ve tarım alanlarının dağılımına ait detaylı bilgiler aşağıdaki tablolarda verilmiştir.
İlin Arazi Yapısı
ARAZİNİN KARAKTERİ
|
ALANI
(ha)
|
TOPLAM
ALAN (ha)
|
KÜLTÜR
(TARIM)
ALANI
|
SULANAN ARAZİ
|
173.389
|
425.450
|
SULANABİLİR ARAZİ
|
218.557
|
SUSUZ ARAZİ
|
33.504
|
TARIM DIŞI
ALAN
|
ÇAYIR-MERALAR
ORMANLIK VE
FUNDALIK ALAN
|
729.551
|
729.551
|
KÜLTÜR DIŞI
ALAN
|
TAŞLIK-KAYALIKLAR
|
58.910
|
86.199
|
SU SATIHLARI
|
18.022
|
YERLEŞİM ALANLARI
|
9.267
|
TOPLAM ALAN (ha)
|
1.241.200
|
1.241.200
|
Tarım Alanlarının Dağılımı (Ha)
ARAZİNİN VASFI
|
TARLA
|
MEYVELİK
|
SEBZELİK
|
BAĞ
|
TOPLAM (ha)
|
SULANAN
|
79.711
|
87.560
|
6.118
|
-
|
173.389
|
SULANABİLİR
|
218.557
|
-
|
-
|
-
|
218.557
|
SUSUZ
|
26.062
|
-
|
-
|
7.442
|
33.504
|
TOPLAM
|
324.330
|
87.560
|
6.118
|
7.442
|
425.450
|
Bitkisel ve Hayvansal Üretim
Tarımsal üretim; geleneksel usullerden kurtularak, hızla modernleşme yönündedir. Modern tarım teknolojilerinin yaygınlık kazanmasına bağlı olarak, ilde narenciye hariç her türlü bitki yetiştirilebilmektedir.
Kayısı üretimi ilin tarımsal üretimi içerisinde önemli bir yere sahiptir. Dünya kuru kayısı üretiminin yaklaşık % 85'i Türkiye'de, ülkemizde üretilen kuru kayısının % 90'nı İlimizde gerçekleştirilmektedir. Bu manada Malatya Türkiye'nin değil dünyanın en önemli kayısı üretim merkezi olup, İl'in kuru kayısı üretimi adeta ülke üretimini temsil etmektedir.
2008 yılında 363.607 ton yaş kayısı elde edilmiş olup, kuru kayısı üretimi ise 84.100 ton düzeyinde gerçekleşmiştir. 2008 yılında 95.768 ton kuru kaysı ihraç edilerek karşılığında 313.059.231.-$ gelir elde edilmiştir.
2009 yılı yaş kayısı rekoltesi 343.284 ton olup, elde edilen kuru kayısı miktarı 76.475 ton düzeyindedir. 2009 yılında 97.875 ton kuru kaysı ihraç edilerek karşılığında 276.210.428.-$ gelir elde edilmiştir.
İlde üretilen diğer önemli tarım ürünleri ise; hububat, şeker pancarı, tütün, yaş sebze ve meyvelerdir.
Malatya'da tarımın önemli kollarından biri de hayvancılıktır. Geniş meraları ve yeterli besicilik imkânları hayvancılık için uygun bir ortam oluşturmaktadır.
|